انواع پوشش دهی فلزات

پوشش دهی فلزات در صنایع زیادی از اهمیت بالایی برخوردار است. چون که پوشش دهی وظیفه دارد از محصول محافظت کرده و عملکرد آن را بهبود بخشد. خوشبختانه پوشش دهی فلزات از تنوع خوبی برخوردار بوده و شما میتوانید بعد از خواندن این مقاله نیاز خود را برای خرید انواع فلزات با پوشش و بدون پوشش از ایران متال مارکت برطرف کنید. در این مطلب انواع پوشش دهی فلزات را با هم بررسی میکنیم و به مزایای آن میپردازیم.

پوشش دهی فلزات چیست؟

برای این که مواد و محصولات فلزی از شکل مناسبی برخوردار باشند، بیشتر آنها را با انواع پوشش دهی فلزات میپوشانند. اگر این پوشش نباشد، محیط بر فلز تاثیر گذاشته و سبب زنگ زدگی و خوردگی آن میشود. از متداول ترین نمونه های پوشش دهی فلزات میشود به فلزهایی مثل پلی اورتان، اورتان رطوبت گیر و اپوکسی اشاره کرد. نوع پوشش به استفاده نهایی محصول بستگی دارد، چون که پوشش های مختلف، محافظت را در سطوح متفاوتی ارائه میدهند. مثلا اگر لوله های انتقال نفت و گاز را اپوکسی کنیم، هدفمان این است که این مواد با ارزش در مسیرهای طولانی بدون هدر رفت به مقصد برسند.

از سویی دیگر بعضی پوشش های جهت محافظت از فلز در برابر خوردگی، زنگ زدگی یا کثیفی اعمال میشود. این نوع از پوشش دهی فلزی بیشتر برای محصولاتی که در فضای باز استفاده میشوند مثل لوازم جانبی استخر یا مجموعه های پاسیو در فضای باز به کار میروند. ورق های فولادی پوشش دار از محصول در مقابل آب و هوای مضر محافظت کرده و جلوی خوردگی را میگیرد. پوشش دهی فلزات مختلف مثل استیل، به روش های مختلفی انجام میشود. پوشش دهی استیل که آبکاری استیل نام دارد، از رایج ترین مدل های پوشش دهی فلزی در صنایع مختلف است.

استیل نوعی فولاد آلیاژی است که در آن درصد نیکل و کروم بیشتری در مقایسه با بقیه آلیاژها به کار رفته است. فولاد زنگ نزن یا همان استیل، مقاومت خوبی در برابر فرسایش و خوردگی از خود نشان داده و به خاطر رطوبت زنگ نمیزند. اما همچنان به خاطر شرایط مختلف ممکن است دچار آسیب شده و توصیه میکنیم که ریسک نکنید. مثلا در مجاورت دریا یا در آب و هوای آلوده، استیل تخریب میشود. به همین علت به پوشش دهی مناسب نیاز دارد. پوشش فولاد ضد زنگ با روش های مختلفی مثل آبکاری الکترولس و آبکاری الکترولیتی انجام میشود. در این روش با به کارگیری مواد شیمیایی و جریان الکتریکی، سطح استیل را پوشانده و به مقاومت آن کمک میکنند.

هدف از پوشش دهی فلزات

انواع پوشش دهی فلزات برای ایجاد یک لایه محافظ در محصولات مختلف بوده و سبب حفاظت آنها در مقابل عواملی مثل خوردگی و ساییدگی میشوند. در ادامه به برسی مهم ترین اهداف پوشش دهی فلزات میپردازیم.

افزایش تحمل حمل بار

پوشش دهی فلزات در کنار این که به ایجاد لایه‌ای مقاوم و با دوام در برابر خوردگی کمک میکند، بلکه باعث افزایش قابلیت باربری محصول میشود. به این ترتیب محصول در کاربردهای مختلفی مورد استفاده قرار میگیرد.

افزایش طول عمر

قطعا پوشش دادن سطح بیرونی میتواند باعث تغییر ویژگی های سطح مورد نظر شود. این تغییر دوام و ماندگاری محصول را افزایش میدهد.

کاهش اصطکاک

لایه محافظ ایجاد شده به وسیله لایه اضافی پوشش، میزان اصطکاک دو قسمت متحرک را به حداقل میرساند. این موضوع به خصوص برای محافظت از قطعاتی که نیاز به حرکت مداوم دارند، خیلی مفید است.

جلوگیری از زنگ زدگی

پوشش دهی فلزات به طور خاص برای جلوگیری از زنگ زدگی و اکسیداسیون روی جسم فلزی مفید است. مواد شیمیایی و مایعات به سرعت روی طول عمر و دوام محصول اثر میگذارند.

راحتی در منتاژ و جداسازی قطعات

وقتی اصطکاک کاهش پیدا میکند، جداسازی و منتاژ محصولات راحت‌تر میشود. این مورد همچنین در ساده سازی عملیات پاکسازی محصول اصلی مفید است. رول استیل فنری یکی از موارد پر استفاده در این روش است. 

محل استفاده از انواع پوشش دهی فلزات

در مقیاس بزرگ، پوشش دهی فلزات در محافظت از تجهیزات سنگینی مثل هواپیما، قایق، اتوموبیل و قطار استفاده میشود. این محصولات همگی در برابر عواملی مثل سوخت، روغن یا کثیفی قرار گرفته و ممکن است دچار آسیب و کاهش کیفیت شوند. پوشش دهی فلزات در اینجا وارد عمل شده و به محصول کمک میکنند که در برابر آسیب های احتمالی مقاومت کند. این آسیب ها بیشتر شامل خراشیدگی سطح زیر پوشش فلزی یا بریدگی میشود، چرا که بیشتر این قطعات بزرگ در زمان کار آسیب میبینند. پوشش ها از انعطاف پذیری بالایی برخوردار بوده و مقاومت فلز را در برابر آسیب بالا میبرند.

در بقیه صنایع و کاربرد ها، از پوشش دهی فلزات به عنوان روان کننده هم استفاده میکنند. قطعاتی مثل پیچ ها و بست ها را در نظر داشته باشید که همیشه در حال باز و بسته شدن هستند، این پوشش میتواند از سازه در برابر فرسودگی و آسیب حفاظت کند. اگر اطراف خانه خود را نگاهی بیندازید، احتمال پیدا کردن چیزی که روکش فلزی داشته باشد زیاد است. مثالی بسیار محبوب از پوشش فلزی، فولاد گالوانیزه است. که در قطعات و وسایل مختلفی مثل نردبان، راه پله، میخ، پیچ و مهره و نیمکت استفاده میشود.

پوشش دهی فلزات برا برآورده کردن نیازهای زیباشناسی وسیله مورد نظر در طیف وسیعی از پرداخت ها استفاده میشود. مثلا خودروها یا هواپیماها باید روکش فلزی صافی داشته باشند تا وسیله بتواند به درستی حرکت کند. رنگ پوشش فلزی توسط سازندگان این وسایل نقلیه به نحوی انتخاب میشود که بیشتر مطابقت را با کل محصول داشته باشد و بیشتر انتخاب آنها ظریف ترین رنگ ممکن است. به طور کلی پوشش دهی فلزات به دو شکل پودری و مایع است. محصول را میتوانید در پوشش فلزی فرو کرده یا پوشش را اسپری کنید. عواملی در تعیین بهترین روش این کار در نظر گرفته میشود که شامل زمان دوام پوشش، ظاهر کلی، ضخامت پوشش، بودجه و زمان تکمیل پروژه است.

مزایای پوشش دهی فلزات

روش های مختلف پوشش دهی فلزات مزایای مهمی داشته که در صنایع مختلف تاثیر گذارند. از مهم ترین مزایای آن میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

• صرفه جویی در هزینه‌ها

• برطرف کردن ایرادات ظاهری محصولات

• بالا بردن طول عمر محصولات

• آسان کردن فرآیند پاک سازی

• راحت شدن فرآیند جداسازی و منتاژ قطعات

• محافظت در مقابل خوردگی، اکسیداسیون و زنگ زدگی

• محافظت از محصولات در مقابل مواد شیمیایی مضر

• کاهش اصطکاک میان دو شی که به هم ساییده میشوند.

انواع پوشش دهی فلزات

در پوشش دهی فلزات انواع مختلفی وجود دارد که در ادامه مهمترین آنها را برسی میکنیم.

پوشش دهی با رنگ

تهیه لایه محافظ فولادی به وسیله رنگ، از رایج ترین راه های پوشش دهی فلزات است. ترکیب شیمیایی و کیفیت رنگ در این سال ها پیشرفت خوبی داشته تا مطابق با خواسته های صاحبان ساختمان باشد، چرا که آنها به رنگی نیاز داشتند که ماندگاری و دوام زیادی داشته باشد. به خاطر همین افزایش عملکرد و کیفیت رنگ، تعداد لایه های مورد نیاز هم در حال کاهش است. چیزی که در گذشته به پنج یا شش لایه رنگ نیاز داشت، امروزه ممکن است که به سه لایه یا کمتر نیاز داشته باشد. برای این که رنگ آمیزی روی یک پوشش فلزی موفقیت آمیز باشد، باید این فرآیند را در سه مرحله انجام داد: بتونه کاری، رنگ آمیزی و تکمیل آن. با انجام این کار پوشش بهتری به وجود آمده و هر لایه عملکرد مخصوص به خود را دارد.

از روش های اعمال رنگ میتوان به پاشش الکترواستاتیک، برس زدن، اسپری هوا و رول روکش اشاره کرد. تاثیر شرایط آب و هوایی روی دوام پوشش رنگ هم دست کم نگیرید. این نوع پوشش دهی برای رطوبت بین ۴۰ تا ۷۰ درصد عملکرد خوبی دارد.

پوشش های پلاستیکی

خوب است بدانید که امکان فرو کردن اجزای فلزی در پودرهای ترموپلاستیک برای ایجاد یک پوشش محافظ وجود دارد. این کار همچنین به غوطه‌ور کردن بستر سیال هم مشهور شده و جزو قدیمی ترین انواع پوشش های پلاستیکی است که از سال ۱۹۵۲ به کار میرود.

پوشش دهی فلزی

امکان اعمال این پوشش دهی روی اجزای مختلف وجود دارد تا خط خوردگی کاهش پیدا کرده و ماندگاری مواد بیشتر شود. در ادامه به معرفی چهار نوع اصلی پوشش فلزی میپردازیم.

پوشش دهی آلومینیومی

آلومینیوم سیلیکون و آلومینیوم خالص، نمونه‌هایی از این پوشش دهی هستند. با غوطه ور شدن گرم، سلیکون آلومینیومی میتواند در مقابل حرارت زیاد مقاومت کند. یعنی پوشش های آلومینیومی برای پوشش خودروها، سپرها، پانل‌های حرارتی و موارد دیگر انتخاب مناسبی هستند. آلومینیوم خالص حفاظت طولانی تری را در برابر خوردگی جوی ارائه میدهد. از این نوع پوشش فلزی بیشتر در صنعت هوافضا، صنعت خودروسازی و حوزه پزشکی استفاده میشود.

آبکاری یونی

این آبکاری از روش تبخیر حرارتی به دست می آید. برای دستیابی به آبکاری یونی فرآیندهای زیادی وجود دارد که مواردی مثل کاشت یون، تبخیر حرارتی و آبکاری الکتریکی را شامل میشود. این آبکاری یونی برای پوشش هایی که روی سطوح پیچیده و منحصر به فرد قرار میگیرند، بسیار مناسب است.

آندایز کردن

در این فرآیند یک لایه اکسید محافظ روی سطح فلز تشکیل میشود. لایه اکسید تشکیل شده معمولا از زمانی که به طور طبیعی تولید میشود ضخیم‌تر است. با این که امکان آندایز کردن چندین فلز غیر آهنی وجود دارد، آلومینیوم به شکل موثری به این فرآیند پاسخ میدهد. در آندایز کردن قطعه آلومینیومی را در یک مخزن پر از محلول الکتریکی به همراه یکی کاتد غوطه‌ور میکنیم. بعد از این که جریان الکتریکی از آلومینیوم عبور کرد، آن را اکسید کرده و یک سد محافظ تشکیل میدهید. سطوح آلومینویمی که آندیز میشوند را میتوان به آسانی و به صورت دوره ای به وسیله مواد شوینده ملایم تمیز کرد. این سطوح از لحاظ شیمیایی پایداری خوبی داشته و در شرایط عادی تجزیه نمیشوند.

پوشش دهی با پودر

همانطور که از نام این پوشش دهی میتوان حدس زد، یک جسم را با ماده ای پودری پوشش میدهیم. این فرآیند الکترواستاتیک بوده که به خاطر آن ذرات پوششی با قطبیتی مخالف قسمتی که باید پوشش داده شود، بار الکتریکی دارد. این تفاوت باعث چسبیدن ذرات پودر شده به سطح فلز میشود. بعد جسم پوشش داده شده در کوره ای برای سخت شدن قرار میگیرد.

گالوانیزه کردن

این فرآیند غوطه ور کردن فلز در حمام روی مذاب را شامل میشود. فلزی که پوشش داده شد با دی اکسید کربن و اکسیژن موجود در هوا واکنش داده و در نتیجه این واکنش یک لایه کربنات روی محافظ تشکیل میشود. این فرآیند مزایای متعددی دارد که باعث محبوبیت آن برای کاربردهای متعدد شده است. یکی از موارد تاثیر گذار در قیمت ورق استیل روش گالوانیزه کردن آن است.

ایران متال مارکت

در ایران متال مارکت با هدف واردات و مشارکت در تولیدات داخلی، تلاش کرده‌ایم جنس مورد نیاز شما را با قیمتی مناسب و در زمانی کوتاه آماده کرده و برای شما در سرتاسر ایران ارسال کند. هنگام خرید از ایران متال مارکت اطمینان داشته باشید که این خرید با بهترین کیفیت و مناسب ترین قیمت در مقایسه با بازار انجام شده است. بنابراین پیشنهاد میکنیم برای اطلاع از قیمت انواع فلزات و بهره‌مندی از لیزر فلزات، برش ورق فلزات، خدمات لوله صنعتی و برش رول فلزات، سایت ایران متال مارکت را چک کنید.

جمع بندی

روش‌‌های مختلفی برای پوشش دهی فلزات وجود دارد که برای انتخاب روش کارآمد و مناسب از بین آنها باید به عواملی مثل نوع کاربرد، هزینه فرآیند، در دسترس بودن فرآیند، ضخامت پوشش و نوع زیرلایه توجه شود. 

سوالات متداول

پوشش دهی فلزات چیست؟

از انواع روش‌های پوشش دهی فلزات برای این که مواد و محصولات فلزی تا حد امکان شکل مناسبی داشته باشند استفاده میکنند. در واقع بدون این پوشش باعث زنگ زدگی و خوردگی فلز میشود.

هدف پوشش دهی فلزات چیست؟

مهم ترین اهداف پوشش دهی فلزات شامل افزایش طول عمر، جلوگیری از زنگ زدگی، افزایش قابلیت تحمل بار، کاهش اصطکاک، آسان سازی منتاژ و جداسازی قطعات است که در این مطلب هریک را به صورت جداگانه برسی کردیم.

انواع پوشش دهی فلزات کدامند؟

روش های مختلفی برای پوشش دهی فلزات وجود دارد که مهم ترین آنها شامل پوشش‌های پلاستیکی، پوشش دهی با رنگ، پوشش دهی فلزی، آندایز کردن گالوانیزه کردن و پوشش دهی با پودر میشود.