20 خطر برای کوهنوردان که باید مراقب باشند!
ما در این مقاله به بررسی خطرات کوهنوردی و راه حلهای جلوگیری از آن خواهیم پرداخت.

20 خطر برای کوهنوردان که باید مراقب باشند! (خطرات احتمالی در ورزش کوهنوردی)
کوهنوردی یکی از هیجان انگیزترین رشتههای ورزشی است که در کنار لذت بردن از حضور در طبیعت، به تقویت جسم و روح و افزایش اعتماد به نفس کمک میکند. مناظر بکر و دست نخورده طبیعت، روح هر فردی را تازه میکند. اما ورزش کوهنوردی با وجود تمام فوایدی که دارد در صورت توجه نکردن به نکات ایمنی ممکن است خطرات جبران ناپذیری را به بار بیاورد. ما در این مقاله به بررسی خطرات کوهنوردی و راه حلهای جلوگیری از آن خواهیم پرداخت.
لیست خطرات احتمالی کوهنوردی که باید مراقب باشید!
ارائه یک لیست کامل از خطرات احتمالی که ممکن است در حین کوهپیمایی متوجه کوهنورد شود، تقریباً نشدنی است. با این وجود ما در این قسمت تلاش کردهایم لیستی از خطرات رایج ورزش کوهنوردی را معرفی کنیم.
- سقوط
احتمال مواجه شدن با خطر سقوط در ورزش کوهنوردی بسیار زیاد است. این حادثه ممکن است با خطر مرگ و آسیبهای جدی همراه باشد. در بسیاری از موارد علت سقوط عدم تمرکز، لغزش، استفاده از تجهیزات نامناسب یا عدم آشنایی با استفاده صحیح از آنها است. برای پیشگیری از بروز این خطر در مسیرهای کوهستانی، با احتیاط قدم بردارید و از لوازم کوهنوردی مانند طناب، هارنس و کلاه ایمنی استفاده کنید.
- بهمن
وقوع بهمن در کوهستان غیرقابل پیشبینی است. این عارضه خطرناک میتواند منجر به مرگ کوهنورد شود. احتمال بروز بهمن در فصول بهار و زمستان و در مناطقی که شیب کوهستان زیاد بوده، بیشتر است. قبل از صعود شرایط جوی را بررسی کنید و در صورت صدور هشدار بهمن، زمان کوهنوردی را تغییر دهید. به همراه داشتن تجهیزات تخصصی مانند بیل، پروب و دستگاههای مخصوص جستوجوی بهمن میتواند در صورت وقوع حادثه به کوهنورد کمک کند.
- آب و هوا
بارشهای سنگین، بادهای شدید، افزایش یا کاهش دما و رعد و برق از مواردی هستند که به دلیل تغییرات ناگهانی آب و هوا رخ میدهند. وقوع این شرایط در کوهستان خطرات زیادی را برای کوهنورد به همراه دارد. به منظور پیشگیری از وقوع چنین خطراتی، قبل از شروع برنامه کوهنوردی شرایط آب و هوایی منطقه را بررسی کرده و از تجهیزات مناسب استفاده کنید. لازم به ذکر است در صورت نامساعد بودن شرایط آب و هوایی منطقه، بهترین اقدام تغییر برنامهریزی سفر است.
- فشار محیطی
در ارتفاعات بالای کوهستان، تغییرات ناشی از فشار محیطی میتواند سلامت کوهنورد را به خطر بیندازد. ادم مغزی، ادم ریوی و بیماری ارتفاع از عوارض فشار محیطی هستند. برای جلوگیری از بروز عوارض فشار محیطی، استراحت منظم داشته باشید، آب کافی بنوشید و صعود به ارتفاعات را به صورت تدریجی انجام دهید.
- هیپوترمی
کاهش شدید دمای بدن که اصطلاحا به آن هیپوترمی گفته میشود، یکی از خطرات کوهنوردی است. زمانی که بدن بیش از اندازه گرما از دست دهد، هیپوترمی رخ میدهد. برای پیشگیری از بروز هیپوترمی، لباس گرم بپوشید، نوشیدنی و غذاهای گرم مصرف کنید و لباسها و بدنتان را خشک نگه دارید.
- بیماری ارتفاع
تهوع، سردرد، خستگی و سرگیجه از علائم بیماری ارتفاع هستند. این علائم معمولاً در ارتفاعات بالا بروز پیدا میکنند. صعود تدریجی و زمان دادن به بدن برای تطبیق با شرایط جدید در ارتفاع، میتواند در جلوگیری از این بیماری تاثیرگذار باشد. مصرف داروهای ضد بیماری ارتفاع هم در صورتی که با تجویز پزشک صورت بگیرد، جهت پیشگیری از این بیماری مانعی ندارد.
- ادم ریوی و مغزی
از دیگر بیماریهایی که در ارتفاعات بالا احتمال مواجه شدن با آنها وجود دارد، ادم ریوی و ادم مغزی است. عامل بروز ادم ریوی تجمع مایعات در ریه بوده که در نهایت با علائمی مانند تنگی نفس و سرفه بروز پیدا میکند. استفراغ، مشکلات بینایی و سردرد شدید میتواند نشانه بروز ادم مغزی باشد. در صورتی که علائم ادم در کوهنورد مشاهده شود، میبایست سریعا به سمت ارتفاع پایینتر حرکت کند.
- خستگی
در کوهنوردی عامل اصلی بسیاری از خطرات و کاهش تمرکز، خستگی است. تبعیت از یک برنامهریزی اصولی و داشتن استراحتهای منظم میتواند در کاهش میزان خستگی تاثیرگذار باشد. در طول مسیر کوهپیمایی مصرف غذاها و نوشیدنیهای مقوی، انرژی کوهنورد را دوچندان میکند.
- ریزش سنگ و یخ
احتمال ریزش سنگ و یخ یکی از خطرات ورزش کوهنوردی است که ممکن است در فصول مختلف سال منجر به آسیبهای جبران ناپذیری شود. برای جلوگیری از بروز حوادث ناشی از ریزش سنگ و یخ، کوهپیمایی را در مسیرهای امن ادامه دهید و استفاده از کلاه ایمنی را جدی بگیرید.
- برف کوری
تابش اشعه خورشید روی یخ برفکوری ایجاد کرده که در نهایت مشکلات بینایی را برای کوهنورد به همراه دارد. بهترین راهکار برای جلوگیری از بروز این عارضه، استفاده از عینکهای ضد اشعه و کاهش حضور در معرض نور خورشید است.
- شکافها
در برخی از مسیرهای کوهستانی شکافهای یخی عمیقی وجود دارد که عبور از آنها کار دشوار و خطرناکی است. به همراه داشتن تجهیزات ایمنی مانند کرامتون و طناب و عبور محتاطانه از مسیرهای صعود، عوارض این خطر کوهنوردی را تا حدودی کاهش میدهد.
- تجهیزات خراب
در ورزش کوهنوردی استفاده از تجهیزات خراب و ناایمن، جان کوهنورد را به خطر میاندازد. در هر سفر کوهنوردی سالم بودن تجهیزات را بررسی کنید. تهیه تجهیزات استاندارد از بروز مشکلات ناشی از خرابی تجهیزات جلوگیری میکند.
- تب قله
هیجان بیش از اندازه برای صعود به قله در بسیاری از مواقع سبب بیتوجهی به هشدارهای کوهستان و عدم تمرکز میشود. در تمام طول مسیر کوهنوردی همواره توجه لازم را به مسیر و عوامل خطرآفرین داشته و به خاطر داشته باشید جان شما بسیار مهمتر از صعود به قله است.
- آسیب دیدگی
احتمال تجربه آسیب دیدگیهای ناشی از ریزش سنگ، سقوط، حمله حیوانات و غیره در کوهنوردی وجود دارد. دقت و تمرکز بالا در هنگام عبور از مسیرهای کوهستانی، حمل تجهیزات ایمنی و جعبه کمکهای اولیه احتمال آسیب دیدگی را به میزان قابل توجهی کاهش میدهد.
- حیوانات
برخورد با حیوانات وحشی در کوهستان بسیار ترسناک و خطرناک است. به همین خاطر توصیه میشود در صورت مواجه شدن با حیوانات وحشی به آنها نزدیک نشوید و مسیر حرکت خود را تغییر دهید. به همراه داشتن اسپریهای دفاعی هم میتواند در چنین شرایطی به کوهنورد کمک کند.
- گرسنگی و کمآبی بدن
کاهش انرژی و تمرکز از شایعترین علائم گرسنگی و کم آبی بدن هستند. جهت پیشگیری از این مشکلات حمل کافی آب و مواد غذایی و مصرف به موقع آنها، در کوهنوردی یک اقدام ضروری است.
- سهل انگاری
حواس پرتی و سهل انگاری علت اصلی عدم توجه به نکات ایمنی و بروز بسیاری از حوادث کوهنوردی است. افزایش تمرکز، آموزش مهارتهای لازم و تجربه صعود به جلوگیری از مشکلات احتمالی ناشی از سهل انگاری کمک میکند.
- ناوبری
بررسی دقیق مسیرهای کوهنوردی، حرکت گروهی، استفاده از جی پی اس و نقشه احتمال گم شدن کوهنورد را کاهش میدهد. گم شدن در کوهستان میتواند به حوادث خطرناکی ختم شود.
روشهای جلوگیری از خطرات احتمالی کوهنوردی
همانطور که در ابتدای این مقاله گفته شد کوهنوردی هم مانند بسیاری دیگر از ورزشهایی که در فضای باز انجام میشوند با خطرات خاص خود همراه است. اما با شناخت روشهای جلوگیری از احتمال وقوع خطرات کوهنوردی، میتوان تا حدود زیادی خود را برای مواجه شدن با این خطرات آماده یا از بروز آنها جلوگیری کرد.
بررسی نکات ایمنی قبل از شروع ورزش کوهنوردی
قبل از شروع یک کوهنوردی هیجان انگیز در کوهستان انجام برنامهریزی دقیق، شناخت مسیرهای پرخطر به منظور دوری کردن از آنها، بررسی نکات ایمنی، تهیه چک لیست لوازم کوهنوردی ضروری و اطمینان از سلامت تجهیزات کوهنوردی الزامی است.
آمادگی تنفسی قبل از کوهنوردی
آمادگی بدن از نظر تنفسی و جسمانی با انجام تمرینات استقامتی میتواند منجر به بهبود عملکرد کوهنورد در ارتفاعات بالا شود. افزایش آمادگی تنفسی از وقوع بسیاری از مشکلات تنفسی و جسمی جلوگیری میکند.
بررسی وضعیت هوای مقصد قبل از رفتن
بررسی وضعیت هوای کوهستان قبل از شروع کوهنوردی، میتواند از حوادث ناشی از تغییرات جوی جلوگیری کند. به خاطر داشته باشید کوهنوردی در شرایط آب و هوایی نامساعد، خطرات زیادی را به همراه دارد.
کوهنوردی و درد مفصل زانو
فشار زیادی که بر زانوها وارد میشود مفصل زانو کوهنورد را دچار درد و آسیب دیدگی میکند. استفاده از باتوم کوهنوردی، کفش مخصوص و به کار بردن صحیح تکنیکهای صعود و فرود در جلوگیری از این عارضه تاثیرگذار است.
روش جلوگیری از گرمازدگی
در صورت تعریق زیاد و عدم مصرف آب کافی احتمال ابتلا به گرمازدگی در کوهستان وجود دارد. در طول مسیر کوهنوردی نوشیدنیها را به مقدار کافی و به موقع مورد استفاده قرار دهید. همچنین بهتر است از لباسهایی که تهویه مناسب دارند و خنک هستند استفاده کنید.
آماده شدن در برابر آسیب دیدگی
بهترین راهکار مقابله با شرایط اضطراری همراه داشتن جعبه کمکهای اولیه و مهارت داشتن در استفاده از محتویات این جعبه است. با این وجود افزایش دقت و تمرکز در مسیر حرکت و رعایت نکات ایمنی میتواند از بروز بسیاری از مشکلات جلوگیری کند.
جمع بندی
کوهنوردی یک ورزش مفرح و هیجانانگیز است که علاوه بر مزایای جسمی و روحی، میتواند خطرات جدی هم داشته باشد. برای جلوگیری از خطرات کوهنوردی، باید همواره به نکات ایمنی توجه داشته و از تجهیزات مناسب استفاده کنید. همچنین داشتن آموزشهای لازم و تجربه کافی میتواند از بروز مشکلات احتمالی جلوگیری کند. با رعایت این نکات، میتوانید از زیباییهای طبیعت لذت برده و تجربهای به یادماندنی از کوهنوردی را برای خود بسازید.