چرا حقوق مستمری بگیران متوفی به فرزندان دختر نمی رسد؟

زمانی که یک بازنشسته مستمری بگیر تامین اجتماعی فوت می‌کند، پس از صدور گواهی انحصار وراثت، صندوق بازنشستگی تامین اجتماعی، براساس سهم هر یک از بازمانده‌های مشمول اخذ مستمری بعد از فوت، سهم آنها را به نسبت سهم الارث از حقوق تعیین کرده که در نتیجه سهم دختر از حقوق پدر فوت شده نیز مشخص می‌شود. اما باتوجه به اینکه حقوق مستمری زنان پس از ازدواج نیز قطع نمی‌شود، این شائبه را برای مردم ایجاد کرده که در این صورت پس چرا حقوق مستمری شامل حال دختران شاغل نمی‌شود؟

بر طبق ماده ۸۱ قانون تامین اجتماعی، شرایط افراد واجد دریافت مستمری متوفی به این صورت است که مادامی که عیال شخص شوهر اختیار نکرده و یا فرزندان متوفی در صورتی که سن آنها کمتر از هجده سال تمام باشد و یا منحصرا به تحصیل اشتغال داشته باشند یا به علت بیماری یا نقص عضو طبق گواهی کمیسیون پزشکی موضوع ماده ۹۱ همین قانون قادر به کار نباشند و پدر و مادر متوفی در صورتی که اولا تحت تکفل او بوده و ثانیا سن پدر از شصت سال و سن مادر از پنجاه و پنج سال تجاوز کرده باشد و یا آنکه به تشخیص کمیسیون پزشکی از کار افتاده باشد.

سازمان تامین اجتماعی در این رابطه، فرزندان دختر مجرد که اشتغال ندارند یا طبق نظر کمیسیون‌های بدوی و تجدید نظر پزشکی طبق ماده ۹۱ قانون تامین اجتماعی، از کاراُفتاده محسوب می‌شوند و زنان مطلقه یا زنانی که همسر بازنشسته خود را از دست داده‌اند حتی اگر همسر جدید اختیار و ازدواج رسمی کرده‌اند، می‌توانند به عنوان وارث از مستمری بازنشستگی پدر یا همسر خود استفاده کنند. نوادگان دختری نیز امکان به ارث بردن مستمری پدربزرگ تحت پوشش تامین اجتماعی خود را دارند. در مجموع صندوق‌های بازنشستگی کشور که در دل نظام غیرمتمرکز تامین اجتماعی ایران، شکل گرفته‌اند؛ طبق قوانین خود باید حقوق بازنشستگی را به عنوان ارث به وراث از جمله دختران یا همسران بازمانده منتقل کنند.

بر طبق ماده ۸۳ قانون تامین اجتماعی مستمری، همسر بیمه شده متوفی، ۵۰% از مستمری را دریافت می‌کنند که در صورت چند همسری این به تساوی میان آنها تقسیم خواهد شد.

به موجب بند یک ماده ٤٨ قانون حمایت خانواده مصوب سال ۹۱ و آئین‌نامه اجرایی مربوطه مصوب ۲۷ بهمن ۹۳ قوه قضاییه، ازدواج دائم همسر یا همسران بیمه شدگان یا مستمری بگیران متوفی، مانع استمرار در پرداخت مستمری فوت و سایر مزایای جانبی متعلقه به آنان نخواهد بود.

با توجه به شرایط موجود و قوانین مذکور در رابطه با پرداخت حقوق به همسر شخص متوفی حتی پس از ثبت ازدواج رسمی، از این مفاد صریح قانونی استنباط می‌شود عدم دریافت حقوق مستمری پدر متوفی توسط دخترانشان یک مشکل قانونی باشد که با توجه به اینکه برخی دختران از ترس و از روی نیاز به حقوق پدر با بیمه نکردن خود این قانون را در راستای تامین و امرارمعاش خود دور می‌زنند؛ در نتیجه به نظر می‌رسد نیاز است این قانون با اعمال یک بند و تبصره جدید اصلاح گردد.