بسیج عمومی علیه طالبان

پایگاه خبری تحلیلی پیشنهاد ویژه :

وقوع وقایع در افغانستان طی روزها و هفته‌های اخیر، گویی روی دور تند است؛ شهرها و روستاها شب‌هنگام به‌دست نیروهای طالبان می‌افتند و روز بعد نیروهای امنیتی آنها را پس می‌گیرند. مذاکرات در جریان است اما خبری از صلح نیست؛ درگیری‌ها در جنوب، مرکز و شمال کشور تشدید شده است و نیروهای خارجی گروه گروه از افغانستان خارج می‌شوند. رئیس‌جمهور به همراه رئیس شورای‌عالی صلح به آمریکا رفته تا از جو بایدن طلب کمک کند و حالا مردم از ترس جان‌شان، بار دیگر علیه طالبان سلاح به‌دست گرفته‌اند.

برای نیروهای طالبان، بهار فصل حمله است. حملات موسوم به حملات بهاره طالبان طی ۲ دهه جنگ و درگیری در این کشور همیشه وجود داشته است. حتی توافق صلح با آمریکا و آغاز مذاکرات میان سران این گروه با دولت افغانستان هم باعث نشده که آنها دست از حملات بهاره خود بر دارند. مساعد بودن هوا برای تحرکات نظامی طالبان در فصل بهار، یکی از دلایل شدت گرفتن حملات این گروه در ۳‌ ماه نخست سال است.

۵۰ روز، ۵۰ حمله، ۵۰ شهر؛ این خلاصه وقایع اخیر افغانستان است. این گروه طی هفته‌های اخیر به‌شدت بر دامنه حملات خود افزوده و با انجام یک‌سری عملیات هماهنگ موفق شده دست‌کم ۵۰ شهر دیگر را به فهرست شهرهای تحت کنترل خود اضافه کند. عمده حملات در نیمه شمالی افغانستان متمرکز بوده است؛ منطقه‌ای که طالبان در گذشته کمتر بر آن کنترل داشت. ولایت‌های فاریاب، تخار، بغلان، قندوز و بلخ مرکز عملیات بهاره طالبان طی هفته‌های اخیر بوده است.اغلب حملات طالبان شب‌هنگام و با غافلگیری‌ نیروهای امنیتی انجام می‌شود. روز بعد با ورود نیروهای کمکی و نیروهای ویژه، اغلب کنترل شهرها و روستاهای سقوط کرده از دست طالبان خارج می‌شوند؛ اما در برخی نقاط حضور نیروهای طالبان پرشمار و حساب شده است. در این مناطق، باید شهرها و روستاهایی که سقوط کرده‌اند را دیگر به‌عنوان بخشی از منطقه تحت تسلط طالبان دسته‌بندی کرد. گستره وسیع حملات طالبان در مناطق مختلف افغانستان، امکان تمرکز نیروهای دولتی برای دفع حملات آنها را سخت کرده است. غیر از این، نیروهای ارتش و پلیس افغانستان اغلب در شهرهای مختلف در گروه‌های ۵۰ تا ۱۰۰ نفره در پایگاه‌های خود مستقر هستند و حملات طالبان اغلب با تعداد نیرویی در حدود ۳برابر نیروهای دولتی انجام می‌شود.

طی روزهای اخیر شهرها و روستاهای زیادی در درگیری‌ها میان نیروهای طالبان و نیروهای دولتی دست به‌دست شده‌اند. هفته گذشته سقوط گذرگاه مرزی شیرخان در ولایت قندوز در مرز میان افغانستان و تاجیکستان خبرساز شد. نیروهای دولتی هنوز عملیاتی برای آزادسازی این گذرگاه انجام نداده‌اند. ۱۳۴ نیروی مستقر در این گذرگاه استراتژیک پس از درگیری با نیروهای طالبان، مجبور به عقب نشینی شدند. این نیروها به ناچار برای نجات جان‌شان وارد خاک تاجیکستان شدند.هفته گذشته، کنترل شهر دوشی در ولایت بغلان نیز به‌دست نیروهای طالبان افتاد. این شهر یکی از نقاط استراتژیکی به شمار می‌رود که طی هفته‌های اخیر به‌دست طالبان افتاد؛ چرا که محل عبور یکی از جاده‌های اصلی متصل‌کننده پایتخت به مناطق شمالی افغانستان است. سقوط دوشی زنگ خطر را برای دولت اشرف غنی به صدا در آورد و غنی طی فرامینی تغییرات عمده در سطح فرماندهی نیروهای امنیتی و ارتش ایجاد کرد. در چارچوب این تغییرات، ژنرال بسم‌الله محمدی، معروف به بسم‌الله خان به‌عنوان سرپرست وزارت دفاع و ژنرال عبدالستار میرزکوال به‌عنوان سرپرست وزارت امور داخله معرفی شدند. تلویزیون طلوع افغانستان دیروز گزارش داد که نیروهای دولتی موفق شده‌اند با پس زدن نیروهای طالبان، بار دیگر کنترل شهر استراتژیک دوشی را به‌دست بگیرند.

دعوت به بسیج مردمی

اوضاع امنیتی در افغانستان زمانی بحرانی‌تر شد که نیروهای طالبان که در اطراف شهر مزارشریف با نیروهای دولتی درگیر بودند، به پشت دروازه‌های شهر رسیدند. آنها با دروازه‌های ورودی مزارشریف عکس یادگاری گرفتند و عکس‌های خود را بلافاصله در شبکه‌های اجتماعی منتشر کردند. هرچند حدود ۲ ساعت بعد نیروهای ویژه وارد منطقه شدند و نیروهای طالبان را پس زدند اما این اتفاق، نگرانی مردم را به‌دنبال داشت. حمله طالبان به مزارشریف یادآور یورش نیروهای این گروه به این شهر در سال ۱۳۷۷ است. مزار شریف، بزرگ‌ترین شهر در شمال افغانستان و مرکز ولایت بلخ است. نیروهای طالبان ۲۳ سال قبل، این شهر را تصرف کردند تا بر حدود ۹۰ درصد از خاک افغانستان کنترل پیدا کنند.

همزمان با این وقایع، اشرف غنی در کابل در نشستی اضطراری با فرماندهان سابق گروه‌های جهادی افغانستان که اکنون بسیاری از آنها در پست‌های دولتی مشغول هستند، خواستار تشکیل یک جبهه متحد علیه طالبان شد.